Van Dievoet Dekaan Van De Rechtsfakulteit

Van Dievoet, dekaan van de Rechtsfakulteit. 2. Inleiding van Dhr. Karl De Vlies, praeses van bet Vlaams Rechtsgenootschap. 3. Prof. C.J.M. Schuyt (Nijmegen). Dilemma's in de juridische hulpverlening. 4. Prof. L. Huyse (Leuven). Rechtshulp en advokatuur in Belgie. Ben verkenning van een moeilijke relatie. 5. Diskussie n.a.v. de referaten van C.J.M. Schuyt en L. wanneer recht op pro deo advocaat . Verslagen van de kommissies. Resoluties. 7. U. Reifner (West-Berlijn). L'Organisation d'assistance juridique en R.F.A. Tendances et problemes. 8. R. Zara (Coventry). Legal Aid in England and Wales. Problems and Trends. 9. Mr. J. Van Den Heuvel. Het standpunt van de advokatuur m.b.t. de problematiek van de rechtshulp. 10. Verslag van de diskussie met Mr. Van Den Heuvel. 11. Standpunten van de politieke partijen voorafgaand aan de diskussie. 12. Verslag van de diskussie met de politieke partijen.

3 Opening Prof. Dr. G. van Dievoet Decaan van de Faculteit Rechtsgelecdheid (K. U. Leuven) Het onderwerp van het Congres «De rechtshulp in Belgie~ is niet zonder belang. Het inroepen van rechtshulp is een dringende noodzakelijkheid voor velen. Het recht evolueert, het aantal rechtsregelen wordt steeds talrijker. De wetten nemen in aantal en omvang toe. Zelfs de jurist vindt niet altijd gemakkelijk zijn weg in de doolhof van wetten en besluiten. De teksten moeten bovendien geinterpreteerd worden, wat voor de doorsnee-burger veelal moeilijk, om niet te zeggen onmogelijk is. De rechtspraak is niet altijd doorzichtig. Naast de wetten zijn er de overtalrijke besluiten, reglementen, omzendbrieven enz. Er is een behoefte aan informatie, aan toelichting en eventueel aan bijstand. De traditionele beroepen hebben zich enigszins aangepast. Het beroep van advocaat was vroeger hoofdzakelijk gericht op het burgerlijk recht, het handelsrecht en het strafrecht en minder op het fiscaal recht, het sociaal recht en het bestuursrecht. De associatie van advocaten wordt thans bijna algemeen aanvaard, wat specialisatie mogelijk maakt. De erkenning van de specialisatie is nog niet ver genoeg gevorderd. De mogelijke client wordt nog te veel afgeschrikt door de onbepaaldheid van de honoraria. Ben tarifering zou hierin verbetering kunnen brengen. Het traditionele pro deo is kwantitatief minder belangrijk geworden. Rechtshulp wordt ook verstrekt door andere beroepen, ondermeer door de notaris, de bedrijfsjurist, de juridische diensten van vakverenigingen en beroepsverenigingen van zelfstandigen (landbouwers, middenstanders, werkgevers), verenigingen van verbruikers en in zekere mate ook door ambtenaren (griffiers, diensten van verscheidene departementen). Hierbij kunnen wij denken aan de informatie in verband met de nieuwe wetgeving inzake huishuur, wegenverkeer enz. Er zijn lofwaardige pogingen ondernomen om de rechtzoekende wegwijs te maken. Hier denk ik o.m. aan de initiatieven van sommige balies (o.m. Brussel) en aan de wetswinkels. De verstrekking van degelijke rechtshulp mag niet ongedaan gemaakt worden door een overhaaste goedkeuring van een voorstel dat strekt tot het verlenen van een monopolie aan enkele categorieen van juristen en waarbij andere vergeten worden. De reactie tegen de commercialisatie van de rechtshulp door zaakwaarnemers is wei toe te juichen, hoewel hier ook met omzichtigheid en onderscheid moet worden opgetreden. Blijkbaar is het probleem complex, omvangrijk en belangrijk. Moge een grondig en objectief onderzoek leiden tot opbouwende besluiten en voorstellen.

4 Inleiding Karl De Vlies, voorzitter VRG- Leuven. Graag zou ik namens de kongresploeg alle deelnemers bartelijk willen welkom beten en in bet bijzonder onze Nederlandse vrienden welke bier tot onze vreugde talrijk aanwezig zijn. Het is traditie dat jaarlijks door de Vlaamse recbtsstudenten, afwisselend in een van de universitaire centra, een kongres wordt georganiseerd. De studenten van Leuven kozen dit jaar als tbema «Recbtsbulp in BelgHh>. De reden biervan is dat zij, bewust van een Ieemte in de recbtsbulp, er willen toe bijdragen om deze problematiek verder open te trekken en om bet bewustwordingsproces bij advocaten en recbtszoekenden te doen versnellen. De groeiende bewustwording gaat ongetwijfeld gepaard met bet ontstaan van de Wetswinkels in Belgie. Hun verantwoorde en grondige kritiek doet steeds meer mensen de fouten van ons buidig recbtsbedelingssysteem inzien. De Wetswinkel van Leuven, een middelgrote stad, bebandelde op een jaar ongeveer acbtbonderd gevallen. Ben dergelijk boog getal is een van de bewijzen dat bet klassieke patroon van de recbtsbedeling niet voldoet aan de beboefte. Bovendien wekken enkele recente initiatieven uitgaande van parlementsleden of advokaten onze ongerustbeid. 1. Het Wetsvoorstel Pierson ingediend bij de senaat op 2 september 1975, dat een aanvulling wil geven bij artikel 440 van bet Gerecbtelijk Wetboek en dat bet volgende bepaalt : «Niemand mag, tenzij hij advocaat of notaris is, recbtskundig advies verstrekken, voor iemand onderbandelen om gescbillen te regelen of te vermijden, juridiscbe akten voor iemand anders opmaken.» De bedoeling biervan is duidelijk de recbtsbulp te monopoliseren bij de balie. Tevens wordt hierdoor impliciet bet verder bestaan van de Wetswinkels onmogelijk gemaakt, alboewel de beer Pierson beweert dat dit niet de bedoeling was.